بیماری تنفسی فوقانی گربه (FURD)
بیماری FURD چیست؟
بیماری تنفسی فوقانی گربه (FURD) یک بیماری شایع در گربه‌ها است که بینی، گلو و سینوس‌های آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری مشابه سرماخوردگی در انسان است و می‌تواند باعث عطسه، ترشحات بینی، سرفه و عفونت‌های چشمی شود. FURD معمولاً توسط ویروس‌ها و باکتری‌ها ایجاد شده و بسیار مسری است.
کدام گربه‌ها در معرض خطر هستند؟
اگرچه هر گربه‌ای می‌تواند به FURD مبتلا شود، برخی عوامل باعث افزایش خطر ابتلا می‌شوند:
- سن: بچه‌گربه‌ها و گربه‌های مسن سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند.
- نژاد: نژادهای پوزه‌کوتاه مانند persian و exotic short-hair به دلیل داشتن مجاری بینی کوتاه‌تر، بیشتر مستعد مشکلات تنفسی هستند.
- شرایط زندگی: گربه‌هایی که در پناهگاه‌ها، خانه‌هایی با تعداد گربه بالا و پرورشگاه‌ها زندگی می‌کنند، در معرض خطر بیشتری هستند.
- استرس: گربه‌هایی که دچار استرس شده‌اند (مانند تغییر محل زندگی یا ورود حیوان جدید به خانه) بیشتر مستعد بیماری هستند.
بیماری FURD چگونه منتقل می‌شود؟
این بیماری عمدتاً از طریق تماس مستقیم با گربه‌های آلوده منتقل می‌شود. سایر راه‌های انتقال عبارتند از:
- عطسه و سرفه: ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌توانند از طریق قطرات هوا منتقل شوند.
- وسایل مشترک: ظروف غذا، جعبه خاک و بستر می‌توانند میکروب‌های عفونی را حمل کنند.
- دست‌ها و لباس‌های انسان: افرادی که با گربه‌های آلوده در تماس هستند، ممکن است بیماری را به سایر گربه‌ها منتقل کنند.
چگونه FURD تشخیص داده می‌شود؟
دامپزشک معمولاً این بیماری را بر اساس موارد زیر تشخیص می‌دهد:
- علائم: عطسه، گرفتگی بینی، ترشحات چشمی، تب و زخم‌های دهانی.
- معاینه فیزیکی: بررسی چشم‌ها، بینی، گلو و تنفس گربه.
- آزمایشات آزمایشگاهی: در موارد شدید، نمونه‌هایی از چشم یا بینی گرفته می‌شود تا نوع ویروس یا باکتری مشخص شود.
آیا FURD به انسان منتقل می‌شود؟
FURD به عنوان یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان شناخته نمی‌شود، اما برخی باکتری‌ها مانند Bordetella bronchiseptica وChlamydia felis می‌توانند در افراد با سیستم ایمنی ضعیف، عفونت‌های خفیفی ایجاد کنند.
چگونه از FURD پیشگیری کنیم؟
- واکسیناسیون: واکسن‌های اصلی از گربه در برابر ویروس‌های مهم مانند هرپس ویروس (FHV-1) و کالیسی ویروس گربه‌ای (FCV) محافظت می‌کنند.
- بهداشت مناسب: تمیز کردن منظم جعبه خاک، ظروف غذا و بستر، خطر انتشار عفونت را کاهش می‌دهد.
- کاهش استرس: فراهم کردن محیطی آرام سیستم ایمنی گربه را تقویت می‌کند.
- قرنطینه گربه‌های جدید: در صورت آوردن گربه جدید، او را حداقل دو هفته از سایر حیوانات خانگی جدا نگه دارید.
مدت و مراحل بیماری FURD
این بیماری معمولاً بین ۱ تا ۳ هفته طول می‌کشد و شامل مراحل زیر است:
- دوره نهفتگی یا کمون (۲-۱۰ روز): گربه آلوده است اما هنوز علائم ندارد.
- مرحله حاد (۷-۱۴ روز): علائمی مانند عطسه، ترشحات بینی و تب ظاهر می‌شود.
- مرحله بهبودی (۱-۲ هفته): گربه به تدریج بهبود می‌یابد، اما برخی ممکن است ناقل ویروس باقی بمانند و گاهی علائم خفیفی نشان دهند.
عوارض ناشی از FURD
- مشکلات تنفسی مزمن: برخی گربه‌ها دچار گرفتگی بینی و عطسه مداوم می‌شوند.
- عوارض چشمی: عفونت‌های شدید می‌توانند باعث زخم‌های چشمی و مشکلات بینایی شوند.
- ذات‌الریه یا برونشیت: در موارد نادر، عفونت به ریه‌ها گسترش یافته و خطرناک می‌شود.
درمان بیماری FURD
هیچ درمان قطعی برای FURD وجود ندارد، اما تمرکز درمان بر کاهش علائم و حمایت از روند بهبودی است:
- آنتی‌بیوتیک‌ها: در صورت وجود عفونت باکتریایی، دامپزشک آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.
- داروهای ضدویروسی: برخی موارد ممکن است نیاز به داروهای ضدویروسی داشته باشند.
- قطره‌های چشمی و ضداحتقان بینی: به کاهش ترشحات چشمی و بینی کمک می‌کنند.
- مایعات و تغذیه: گربه‌هایی که غذا نمی‌خورند یا نمی‌نوشند ممکن است نیاز به مایعات و غذای پرکالری داشته باشند.
- بخور: استفاده از دستگاه بخور می‌تواند به باز شدن بینی کمک کند.
نکات پس از درمان
- مراقبت از عود مجدد: برخی گربه‌ها، به ویژه مبتلایان به ویروس هرپس، ممکن است در زمان‌های استرس‌زا دوباره علائم نشان دهند.
- جداسازی از سایر گربه‌ها: تا زمان بهبودی کامل، گربه بیمار را از دیگر گربه‌ها دور نگه دارید.
- ویزیت‌های منظم دامپزشکی: پیگیری روند بهبود و پیشگیری از عوارض ضروری است.
بهترین تغذیه برای بهبودی
- غذای نرم و گرم: گرم کردن غذای مرطوب باعث تحریک اشتها می‌شود.
- رژیم غذایی پرپروتئین: پروتئین به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند.
- آبرسانی مناسب: اطمینان حاصل کنید که گربه به اندازه کافی آب می‌نوشد. غذای مرطوب نیز به تأمین آب بدن کمک می‌کند.
- مکمل‌ها: ال-لیزین اغلب برای کمک به کنترل عفونت ویروس هرپس گربه‌ای توصیه می‌شود.
نتیجه‌گیری
FURD یک بیماری شایع اما قابل کنترل در گربه‌ها است. با مراقبت مناسب، بیشتر گربه‌ها به طور کامل بهبود می‌یابند. واکسیناسیون، کاهش استرس و حفظ محیط تمیز بهترین راه‌های پیشگیری هستند. در صورت مشاهده علائم، مراجعه زودهنگام به دامپزشک می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند.
نویسنده: دکتر آیدا زندی
